Oskar

Het interview

Hoe komt het dat het brengen van een sociaalecologisch verhaal zo moeilijk is in onze huidige maatschappij denk je?

Ik heb daar eens over gedacht. Je had de vragen al op voorhand doorgestuurd. Ik denk dat dit vooral komt omdat er heel veel mensen, organisaties, politieke partijen, werkgevers zijn die doen alsof dit niet mogelijk is zo’n sociaalecologisch verhaal. Die hebben baat bij hoe de status quo is en hierbij veel lobbyen en communicatie inzetten om te doen alsof het brengen van zo’n verhaal niet mogelijk is. Dit is volgens mij wel keihard het geval. Op de vraag waarom het zo moeilijk is denk ik dat er heel veel organisaties zijn die lobbyen en communiceren om te doen alsof het niet zo is. Om het zo in hun voordeel te zetten. 

​

Moet een sociaalecologisch verhaal innoverend werken en kan per definitie niet verarmend werken? 

Ik denk dat je ergens sowieso … Een klimaattransitie gaat geld kosten sowieso, maar de vraag is vanwaar wil je dat juist halen. Omdat je spreekt over sociale rechtvaardigheid denk ik dat je het geld zal moeten halen bij de organisaties, de mensen die in de klimaatverandering de grootste verantwoordelijkheid dragen. Dat zijn gigantische bedrijven zoals Shell … Je hebt veel bedrijven die grote verantwoordelijkheid dragen en moet je volgens mij daar het geld halen. Het gaat dus inderdaad verarmend zijn, als ik het zo mag noemen. Dat lijkt mij de meest logische manier om daar het geld te halen. 

Wat beschouwen de Jongsocialisten als een eerlijk klimaatbeleid?

​

Ik ga mij denk ik vandaag meerdere keren herhalen. Eerst en vooral sowieso eentje die de doelstellingen haalt die opgelegd zoals onder anderhalve graad blijven. Het mag niet de minste treffen die nu al financieel er onderdoor geraken. Het vooral komen van de mensen die de grootste verantwoordelijkheid hebben en die nu ook er het meeste geld van hebben verdiend. Het voorbeeld dat ik ook toen in het klimaatdebat had gegeven was over het bedrijf Shell die hebben in Nigeria ontzettend veel olie gepompt en er miljarden geld mee verdiend. Maar de bevolking in Nigeria is er ontzettend hard op achteruit gegaan doordat die alles zo hard vervuild hebben. Voor mij is zo’n klimaatbeleid, een beleid dat de verantwoordelijkheid gaat zoeken bij die bedrijven zoals Shell en een dat ambitieus genoeg is zodat we onder de anderhalve graad blijven. 

En wat met het consumptiegedrag van mensen, komt dit in het vizier? 

Jawel. Jawel. Er zijn mensen die zeggen dat mensen zich niet moeten aanpassen en het vandaag helaas niet anders mogelijk is en dat ze nu niet meer met de auto moeten rijden. Dat gaat niet op één, twee, drie om te zeggen dat mensen morgen niet meer met de auto mogen rijden. Dat moet gepaard gegaan met goede maatregelen zoals volop investeren in openbaar vervoer zodat dit overal aanwezig is. Ik woon hier nu in Antwerpen en hier is het openbaar vervoer ok, maar ik kom oorspronkelijk van Kalmthout en dat is een dorp. Daar is belachelijk weinig openbaar vervoer en ze besparen daar zelfs op openbaar vervoer. Er gaan bussen weg. Het zijn bij die mensen dat je moeilijk kunt zeggen dat vanaf morgen je niet meer met de diesel wagen mag rijden. Dit soort zaken moet altijd gepaard gaan zodat de mensen die moeten veranderen hun gewoontes veranderen, want het kan niet anders voor het klimaat. Je moet er dus wel voor zorgen dat er goede alternatieven zijn. 

Hetzelfde geldt voor de vleesconsumptie. Er zijn tal van studies die zeggen dat wij eigenlijk een beetje minder vlees moeten eten als we effectief onder die anderhalve graad willen blijven. Ok, maar dan moet je zorgen dat er vleesvervangers die betaalbaar zijn voor iedereen. Dat is iets dat wel aan het gebeuren is. 

In de klimaatmarsen in 2019 pleitte klimaat-jongeren voor beleidsmaatregelen, maar werd er weinig/ niet gesproken over de sociale impact daarvan. Opmerkelijk is dat voor een groot deel studenten uit gezinnen uit de middenklasse meeliepen, voor wie een Co2-taks misschien minder problematisch zou doorwegen dan voor gezinnen die net rondkomen. Op welke manier wordt er binnen de jongerenpartij van de jongsocialisten aandacht besteed aan de sociale impact van klimaatbeleid? Wat doen jullie al binnen de partij? 

​

Wat wij altijd proberen te doen is als wij ergens evenementen organiseren (dat is vaak in Brussel) dan zie je dat de treintickets gek duur zijn. Wij geven dan eigenlijk aan mensen die het financieel niet breed hebben de optie om die tickets terug te betalen. Dat is bijvoorbeeld één van de zaken die wij doen. Als wij ook eten moeten voorzien dan zorgen we ervoor dat het vegetarisch is en kopen wij dat op voorhand. Dit zijn zaken dat wij nu al doen. 

Om even terug te komen op die koolstof taks, het zou kunnen dat die armere mensen harder treft, maar dat hoeft niet zo te zijn. Wat je kunt doen is, de inkomsten die je haalt uit de taks kan je (je krijgt er geld binnen van belastingen, dat is van de staat) dat geld zou je dan juist kunnen investeren en ervoor zorgen dat mensen in een lagere inkomensklasse dat kunnen gebruiken om de transitie gemakkelijker te maken. Het gaat vooral over hoe je het inzet en niet per se het middel zelf. Dus hetgeen wat je ermee doet. 

Dus eigenlijk meer herverdelend dan ook inzetten. 

​

Ja tuurlijk. Je moet iets doen met die inkomsten. 

Zijn er jongeren binnen de jongsocialisten die de lagere inkomensklasse representeren en vanuit deze achtergrond hun stempel kunnen drukken op hetgeen Jong Groen te zeggen heeft in het klimaatdebat? 

​

We hebben een aantal mensen in ons bestuur die momenteel zelfs op een leefloon leven omdat ze geen job vinden. 

Zijn er mensen aanwezig in jullie partij die zich bezighouden met de sociale impact in het debat en die het gesprek meesturen?

We zijn Jong Socialisten en dat bij ons wel altijd een eerste reflectie over het feit dat we niemand hard geraken ongeacht de achtergrond van die persoon. Ongeacht of die zich in een sociaal achtergestelde inkomensklasse bevinden. Maar het is wel een feit dat wij effectief een aantal mensen hebben die minder verdienen en het niet zo breed hebben thuis. Deze groep kan meer praktische oplossingen aanbieden. Ik zelf verdien goed, want ik ben ook aan het doctoreren. Ok, we moeten goed zien dat niemand uit de boot valt, maar hoe en wat de grootste problemen zijn dat weet ik niet altijd direct. Dan is het eigenlijk heel nuttig om mensen in onze organisatie te hebben die de groep wel vertegenwoordigen. Die een meer praktische insteek hebben en kunnen zeggen: ja maar dit en dat moet er gebeuren als je dit doet. 

We zitten allemaal in dezelfde boot, alleen niet in dezelfde klasse schreef Sander Lambert, jullie ondervoorzitter, in een artikel. Via welke maatregelen willen de Jongsocialisten ervoor zorgen dat iedereen, alle klassen, meekunnen in het debat?  

Ik denk dat er heel veel dingen zijn die je moet doen als het gaat om het klimaat. Ik weet bijvoorbeeld dat die van Jong N-VA altijd over kerncentrales begint, maar dat is niet altijd het enige. Er zijn duizenden dingen die je moet doen als je effectief klimaatopwarming wilt tegengaan. Ik denk dat je in elk facet moet nadenken. Moeten we minder de auto nemen? Dan moeten we ervoor zorgen dat er genoeg openbaar vervoer is en dat betaalbaar is voor iedereen. Weten we dat we minder vlees moeten eten? Dan moeten we ervoor zorgen dat deze vervangproducten ook betaalbaar zijn. We moeten ervoor zorgen dat we een duurzame energie-mix hebben en de energie moet betaalbaar zijn. Er is geen één wonderoplossing voor de klimaatopwarming. Er zijn zoveel aspecten en bij elk aspect moet je de vertaalslag maken: van ok hoe gaan we er zorgen dat iedereen mee gaat en niet dat er sommigen uit de boot vallen. Bij elk aspect en bij elke beslissing dat je gaat maken over klimaat. 

Moeten armoedeorganisaties daarbij mee aan tafel om klimaatbeleid te bepalen? 

Absoluut. Wat je ook vaak ziet is als je een bepaalde maatregel wil, X aantal procent gaat het daarmee moeilijk hebben. Als je dat gewoon in percenten en getallen ziet dan weet je niet goed wat dat wilt zeggen. Mensen worden eigenlijk nummertjes. Die denken inderdaad dat als je expertise van armoedeorganisaties betrekt dat je dan een idee krijgt van wat mensen concreet willen zeggen. In plaats van dat er 10% minder verdienen. Maar wat wil dat juist zeggen? Daarin zit de expertise van armoedeorganisatie waarbij die zelf een beter beeld over kunnen geven van wat de gevolgen zijn. Ik ben daar dus zeker mee akkoord dat je dat moet doen. Dat je anders heel snel tot nummertjes en getalletjes gaat herleiden terwijl we eigenlijk over mensen aan het praten zijn. 

Op welke manier probeert de partij Jong Socialisten dit te doen? 

Als het gaat om klimaatbeleid in het bijzonder dan doen wij beroep op ons toch wel breed netwerk. We proberen ook banden aan te smeden met nieuwere organisaties. Maar wij zijn nog maar juist een nieuw bestuur dus we zijn nog een beetje zoekende. Maar het is wel zeker iets dat we doen zo’n vergadering organiseren rond een bepaald thema. Het vorige was eigenlijk een campagne rond drugs. Dan organiseren wij ook altijd vormingsmomenten waar we mensen uit het werkveld uitnodigen om hun mening te komen vertellen of om informatie te verschaffen wat dat juist allemaal wilt zeggen. Dus als wij een nieuwe actie rond het klimaat gaan doen dan kijken we dat we zeker die actor erbij betrekken.